HUN NUKHIA SILTE ZILNA: RAPTURE
HUN NUKHIA SILTE ZILNA: RAPTURE
WAY2GOD
A dihtah in thumal “Rapture” kichi khu Bible ah a um sih a, Latin ham
“rapio” apat lakhiat ahi a, “laahmang OR latou” china ahi. Mediaval Latin te’n “raptura” achi ua “lamang – manlangtah (kintah) a
koimatheimanlou phial a gangtah a puimang china dan a kizang ahi.” Tam thuteng pen Gingtute (Christians) a ding in apoimaw mama a, Daniel in a
mulawh hapta 70 te lah a, a nukhiahpen tun masang deu a Hundamtu Jesu in
Gingtu teng tam leitung apat ang laahmang ding genna a kizang ahi hi. Tam
pen Bible chang 1 Thessalonians 4:13-18 and 1 Corinthians 15:50-54 pansan a laahdoh ahi. A
tangtun hun ding tungtang ah ngaidan tuamtuam umte enzual vai.
I.
POST-TRIBULATION VIEW
Tam in agennop ahi leh Rapture pen Tribulation (kum 7 sung gimthuahna) zou
chiang a tangtung pan ding a gintatna ahi. A gintatna ziah uh en nalai
vai:
Khatna: Bible in rapture leh second coming
tungtang a gen chiangin thumal tuamtuah zang a, agen vatelou (seselou)
ziahin thakhat a kitungton/tungkhom ding in a ngaituah uhi (1 Thes.4:15
& Mt.24:27).
Dawnna
– Rapture leh Second Coming genna in thumal tuamtuah zat vate hisih nanleh a
sil umdan/gendan (context) et in siltuam ni genna ahi chi achiang hi.
Khumziahin, Jesu hing peikiahna ding gen tuahtuah hinan uleh ang pei hun
ding uh kibanglou, amun ding zong kibanglou, ang pei hun a alamtuah ding
mihingte zong kibanglou. Aziahpen Rapture hun ah huikhua tan ang pha ding a,
mitphetlou kaal in hattuam misiangthoute ang latou ding hi (1 Thes. 4:13-18)
hinanleh 2nd Coming ah vang Rapture a alaahtou hattuam
misiangthoute toh ang kumsuh ding a tam leitung, a keng ngei in a tuankha
ding a, kum 1000 lenggam ah vai ahom ding hi. Tami 2nd coming hun ah mit nei
zousia in amu ding uhi (Rev.1:7).
Nina: Pasian in Egypt gam a
Israelte gimthuahna apat a keptup bangin hattuam misiangthoute zong tam kum
7 gimthuahna (tribulation) hun sung ah ang kemtup ding hi chi'n agingta
uhi.
Dawnna
– Tam kum 7 gimthuahna (70th week of Daniel) khu tu a
hattuammi-gintute gimthuahnate toh kibang naisailou ahi. Aziahpen kum 7
gimthuahna khu gingloumite tung a Pasian thangpaina sunbuah hun ahi a tua
hun ah hattuam misiangthoute a telkha sih ding uhi.
Thumna: Mt.24:22 in tam kum 7
gimthuah hun sung ah misiangthoute agenkhaah ziahin hattuam misiangthoute hi
ding in a gingta ua tuachi'n hattuamte'n zong tribulation palkha ding un
agingta uhi.
Dawnna
– Thei dia poimaw khat ahi leh lei kisiamchiil apat Pasian a gingtute khu
misiangthoute aki chi hi. Tuaziahin hunbikhiah tuamtuam (dispensation) a um
dungzui in kum 7 gimthuahna hun sung a misiangthoute kichi khu hattuam
misiangthoute china hi seselou in, tribulation hun a piangthah misiangthoute
genna ahi zaw hi. Tamteng baan ah thei dia hoi mama kia khat ahi leh,
Revelation laibu pen abanban (sequence) a gel ditdet ahiziahin hattuam
misiangthoute pen bung
4na apat 18na tan ah mukha in a um non sih hi. (Aziahpen kum 7
gimthuahna khu Revelation bung 4na apat 18na sung chouh a, gel
ahiziahin)
Lina: Rev.20:4 in misiangthoute pen
kum 1000 lenggam kipat masang a kaithaw ding ahi achi ziahin hattuam
misiangthoute zong tam hun ah a thou ding uh chi a gingta uhi. Tuaziahin
Rapture khu, kum 7 thuahgimna bei zouzou chiangin a um ding hi achi
uhi.
Dawnna
– Millennium (kum 1000 lenggam) masang a misiangthoute thawkiana khu hattuam
misiangthoute hizawlou in OT leh Tribulation hun a misiangthoute ahi zaw
ding uhi. Thei dia poimaw kia leuleu khat ahileh thokiana chituamtuam a um
hi – hattuam misiangthoute thokiana (Rapture hun ah), OT leh Tribulation
misiangthoute thokiana (kum 7 gimthuahna zou ah), ginglou mite thokiana (kum
1000 lenggam zou a, white throne judgment hing um ding masang ah ahi ding
hi).
Ngana: Jesu lei a alen a kipat and
tung ding 2nd
coming tandong khu gimthuahna ahi a, khuziahin hattuam misiangthoute’n
tribulation hunsung apal kha ngeingei ding ua, tuazou chiangin rapture leh
2nd
coming in azom ngaal ding hi chi'n a gingta uhi.
Dawnna_1
– hattuam misiangthoute’n tam leitung ah hahsatna athuah ding uh phal ahi ma
hi (Phil.1:29) tuapen Pasian a khanletna ding ahi a, hinanleh kum 7
gimthuahna hing tung ding pen hattuamte a ding ahi sih a, gingloute tung a
Pasian thangpaina sunbuahna hun ahi zaw ding hi. Tuaziahin Mangpan tam
gimthuahna thuahlou ding in ang chiam hi (1 Thes.1:10; 2Thes.2:1-4;
Rev.3:10; Mt.24:).
Dawnna_2 – Kum 7 gimthuahna zou chiang a hattuam misiangthoute mitphetlou kaal a van
a laahtou a um a leitung a hing puisuh kia pai ding pen umzebei khat suah
ahi. Tuabang hi ta leh bang chih kaal a nuamman hawmna um ding ata
diai?
Dawnna_3 – Kum 7 gimthuahna zou chiang in Christ a sisate vantahsa suahta henlen,
tahsa a dam nalaite zong vantahsa in henlamdang in um chiatta leh, kum 1000
lenggam ah koi leitahsa toh alut ta diai? Tamte ziah in post-tribulation te
gindan leh mudan pen sil hitheilou leh dihlou ahi.
II.
MID-TRIBULATION VIEW
Mid-tribulation view kichipen kum 7 gimthuahna kimlai ah Rapture um ding a
gintatna ahi. Bangziah adiai en vai:
1. 1 Corinthians 15:52 na a pengkul nukhia kimuut khu rapture toh kisai ahi a
tampen Revelation 11:15 na a pengkul sagina, tribulation kimlai a kimut pen
toh akibah ziahin, Rapture pen kum 7 thuahgimna (tribulation) kimlai a um
dingin a gingta uhi.
Dawnna
– Thokiana (resurrection) khu khatveithu/chikhat ahi sih a thokiana
chituamtuam a um hi. Tuamabang in pengkul kimuut zong chikhat ahi sih a
chituamtuam leh hun tuamtuam a ging a um tham hi. Tamna 1 Corinthians 15:52
in agenpen ahi leh Rapture toh kisai “Mangpa Pengkul” zong aki chi hi (1
Thess.4:16 zong sim in). Tualeh Rev.11:15 na pen vansawlsiangte pengkul mut
ahi a, Mangpa pengkul mut ahi kha sih hi. Tuabaan ah tampen misiangthoute
laahtouna toh kisai hilou in ginglou mite tung a Pasian thangpaina sunbuahna
ding toh kisai ahi zawbou hi.
Dawnna – Tualeh Mt.24:31 na in penkul ki muut agen pen kum 7 gimthuahna zou chiang
a ki muut ding agenna ahi zawbou hi.
2. Tribulation kichi khu Kum 7 hizawlou in kum 7 kimkhat (3 ½ years) anukhia
zawpen genna ahizaw hi achi uhi. Tuaziahin kum 3 ½ masa sungteng hattuamten
gimgenthei athuahkha ding ua, hinanleh Mangpan athuchiam dungzui in kum 3 ½
nukhia zopen ah vang hattuam misiangthouten athuahkha sih ding uhi achi
uhi.
Dawnna –
kum 7 akimkhat 3 ½ year pen Revelation 11 tuamlah ahi hi. Tamziahin theidia
poimaw mama khat ahi leh Revelation pen abaanbaan a gel ditdet ahiziahin
Pasian thangpaina khu Chapter 11 ah ki pan hizawlou in chapter 6 lam ah
akipanta chi ithei hi. Tua ahi man in gimthuahna khu kum 3 ½ hizawlou in kum
7 ahi zaw ding hi.
3.
Rev.11 (Kum 7 tribulation kimkhat tuamlah ahi) na a theipitu 2 te imu
dungzui un tha (kill) in a um ding ua, tuachi'n kaithaw in a um kia ding
uhi. Tuazouchiangin, vaan ah laahtou in a um ding uhi. Tuaziahin Rapture hun
a thokiana pen kum 7 gimthuahna kimlai ah a um ding hi achi uhi.
Dawnna
– Tam theipitu nite tungtang khu rapture toh etkhom ding maw oleh etkhomlou
ding maw chi genchet leh hilchet theina ding khautah um sih mananleh thei
dia poimaw peetmah khat ahi leh,
- (1) Mangpa Pasian thangpaina pen 3 ½ yr zou a kipan chouh hilou in kum 7 kumbul a kipan ahita hi chi thei zo vai (begins since Rev.6, not from Rev.11 onward only).
- (2) Mangpa Pasian in hattuamte pen tam gimthuahna thuahkhalou ding in ahun tun masang a lamang ding in athuchiam hi Rev.3:10, 1Thes.1:10; 5:9.
III.
PARTIAL RAPTURE
Partial rapture pen iMangpa'n gingtute alaahtou ni (Rapture ni) chiang in
gingtu tengteng lah a kigingsa diam a umte chouh laahtou ahi ding a,
piangthasa hi napi a kigingsa/mansa a ana umloute tribulation thuah ding in
nusiat in a um ding uh chi gintatna ahi. Tambang gindan pen eite gintat dan
pre-tribulation view toh aki nai mama hi. Entou nalai vai.
Bangziahin ahiei ichi leh, khelna tellou a hundamna mu ding a Jesu ngaahte
kung ah aniveina dingin Hundamtu Jesu ahing kilang kia ding hi (Hebrew
9:28). Tuaziahin tambang gingtute pen siangthoulou ding a hat hilou in
siangthou ding a hat ahi zaw uhi (1 Thes.4:7). Siangthoulouna OR gitlouna
toh koima’n vanmun Or Pasian gam aluah sih ding hi (1 Cor.6:19-11). Tamte
ziahin koipou ma piangtha sa hinanleh gingtu hinkhua siangthou tah a zanglou
a, Mangpa lamtuah ding a kisakhol lou te’n kum 7 gimthuahna atuah ding
uhi. Aziahpen gitlouna apat kikem siang (kisusaing) a Mangpa lamtuah
ding a mansa te chouh khu rapture ah laahtou in a um ding uhi. Tambang a, a
kisingsahna uh reward khu rapture a laahtouna khuh ahi chi'n a gingta
uhi.
Dawnna –
Mangpa mitmu in leitung mite koima khat zong asiangthou leh dih a um sih hi.
Hinanleh Jesu gintaatna ziah lieuliau in, a sisan a sopsiang te ihita uhi.
Tampen ei migiloute niahbaanglou (Hebrew 9:28), Jesu sisan zaal chouh a
siangthou (1 Thess.4:7) te ihi ziah un iMangpa mitmu in misiangthoute ihi ta
ua, Jesu toh gou luahkhawm dingte ihi ta uhi. Tuaziahin misiangthoute
(gingtu dihtahte) laahtouna (rapture) ah atel ding uhi. Eima haatna toh
silhoi (siangthouna, mihoina etc) ibolte ziah a Rapture a tel leh tellou
ding thu hizolou in, I silhoi bawlte iMangpan kipaahman piahtah ahi nai
chi’n ang enchian zobou ding hi – Rapture khu gingtu dihtah zousia a ding
ahizaw a, tualeh i silhoi bawlte iMangpan ang enchian ding a, tuazou chiang
in kipaahman piahtaah asahte khu manglukhu a pe zobou ding hi. (i.e. silhoi
bawltoh rapture aki saikha sih a, Gingtu dihta zousia rapture ah latou ahi
ding hi, hinanleh i silhoi bawlte pen kipahman manglukhu toh kisai ahi zaw
bou hi.)
IV.
PRE-TRIBULATION
Pre-tribulation pen Partial Rapture gindan tobang in Rapture khu kum 7
gimthuahna masang in a um ding chi ginna ahi. En suhsuh vai.
1.
Tribulation period khu Mangpa Ni zong akichi hi (Rev 6:17). Thessalonika
gingtute'n mailam a tribulation hing tung ding, ang tun masang in Pasian in
hing lamang ding ahi chi kineemtah in angaah uh chi imuthei hi (1 Thess.
1:10), aziahpen Pasian in hattuam misiangthoute khu tambang gawtna tuah ding
in aguatkha sih hi (1 Thess 5:9).
2.
Rev 3:10 in, “kukal ding a ka hing thupieh na zui zing zieh un, leitung pumpi a mi umte
ze-etna hing tung pai ding, ahing tun hun chiang in, ken zong ka hing kembit
ding hi” achi hi. Tam nah Greek (Original Text) laimal tungtawn a i et
leh, preposition “en – in” leh “dia – through” chi zangzawlou in “ek – out of”
azang zaw hi. Tami umzia ahi leh kum 7 gimthuahna (tribulation) apat in kang
humbit ding hi achi hi. Tampen Egypt mite Pasian in agot lai a Israelte um
uh ahi vang a gotna thuahkhalou bang ahi sih a, Tribulation toh ki sukhalou
kei in Pasian in hattuam misiangthoute alamang ding (akembit ding) china
ahizaw hi.
3.
II Thessalonians 2: 3 ah Paul in, “…puasanna (apostasy) ahing tun masah a, khelna mipa mangthang tapa hing kilang masa lou in, tua ni (kum 7 gimthuahna = tribulation)
hing tunglou ding ahi. …” achi hi. Tamziah mama in, hattuamte laahmang ahi zouzou chiang un antichrist a hing
kilang ding a, tuazou chiangin tribulation a umpan giap ding hi chi ithei
uhi.
- Aziahpen puasanna kichi khu Bible siam tamtahte mudan in hagaulam a puasiatna chi hinanleh gingtute paikhia (departure of believers) china zong ahi veve hi.
- Tualeh mangthang tapa kichi pen daanbei a gamtang (antichrist) kichi pa genna ahi hi.
4.
Misiangthoute van a laahtou a I um zouzou chiang un vanlaizawl/huikhua ah
iMangpa Jesu’n leitung idamlai ua I silbawl zousia uh tung thu akhenna leh
Belamnou zineina program hun sung kum 7 alut ding a tuazouchiang in Jesu leh
hattuam misiangthou laahtou a umte 2nd coming hun ah tam leitung
ah I kum suh ta ding uhi.
5.
Tambang a kipahman homna leh Belamnou zineina vantung lam ah a um sung in
leitung lam ah zong gingloumi, nusiat a umte'n gimthuahna huaisia kum 7 sung hun azang ding uhi (Rev.6-18) tualeh
tam hun sung ah hattuam misiangthoute khatvei zong genkha a umlou ahi
dungzui in hattuam misiangthoute'n tam gimthuahna athuah kha sih ding uh chi
a chiang hi.
6.
Tam Rapture tungtang kihilna pen gingtute a dingin hamuanna thu ahi a khat
leh khat ki hanthonna ding a piah zong ihi uhi (1 Thessalonians 4:18).
Tamziahin gingtute'n tribulation tuan kha ding hita leh bang chin
khat-le-khat tung ah ki hamuantuana in izang the ta di uai?
Pre-tribulation Rapture view khu Bible toh kituahpen leh kihilna dihpen
ahi. Tualeh iMangpan van aPa lou ngal koiman iMangpa hing peikia ni ding
atheisih achi ziah in a hing pei hun ding ni leh ha genlawhna pen Bible toh
kituahlou mama silkhat ahi (Matt. 24:36). Hinanleh silkhat ichet mama uh
khat ahileh kum 7 gimthuahna (tribulation) a hing tun masang in hattuam
misiangthoute laahtou in a um ding a tuazoutah chiang in antichrist khu ang
kipuangdoh ta ding a tua khu tribulation hun kipanta chi theina khat ahi
ding hi. Tuaziahin iMangpa'n tambang gimthuahna huaisia ang tun masang in
eite, Ama toh kumtawn a tengkhawm den ta ding in ang la ding hi chi mang hil
sih vai. Simtu zousia Mangpan theisiamna hing pechian ta hen!
No comments